Cấu trúc về não bộ và các chức năng của nó đã được khám phá cách đây nhiều thế kỷ nhưng chỉ những thập kỷ gần đây chúng ta mới ngày càng có những cái nhìn thấu đáo hơn các vùng nào kiếm soát chức năng nào hay não bộ liên quan gì đến tâm tư tình cảm và trí tuệ của con người. Tuy thế, càng có nhiều nghiên cứu và thông tin về bộ não thì có vẻ như sự hiểu biết của con người về bộ não lại càng mù mờ. Vì dường như ngoài những điều chúng ta khám phá ra và có thể quan sát được thì có những khả năng tiềm ẩn của con người mà chúng ta vẫn chưa thể lý giải được.

Để có kiến thức hơn cho việc chăm sóc sức khỏe và cái nhìn khái quát về não bộ chúng tôi chỉ nêu lên một số điểm thiết yếu quan trọng mà các nhà khoa học đã thống nhất và coi là kiến thức cơ sở để tiếp tục các chủ đề.

1. CẤU TRÚC CĂN BẢN CỦA NÃO BỘ GỒM: ĐẠI NÃO, THÂN NÃO VÀ TIỂU NÃO

• Đại não:

Được chia thành 2 bán cầu não trái và phải được ngăn bởi khe não dọc và nối với nhau bằng thể chai. Thể chai giúp liên kết thông tin giữa 2 bên bán cầu não. Đại não gồm có 4 thùy chính: Thùy Trán, Thùy Đỉnh, Thùy Chẩm và Thùy Thái Dương ở đều cả ở 2 bán cầu não. Mỗi thùy còn được tiếp tục phân chia thành các vùng (được các nhà khoa học đánh số) có chức năng chuyên biệt. Các thùy não không hoạt động riêng lẻ mà hoạt động phối với với tất cả các thùy khác một cách rất phức tạp để tạo hành động, nghĩ, cảm giác, … của con người.

• Thân não:

Là phần kéo dài xuống thấp của não bộ nằm ở phía trước của tiểu não và liên tục với tủy sống. Nó bao gồm 2 cấu trúc: Trung não, cầu não và hành não. Nó như trạm chuyển tiếp các thông tin giữa các bộ phận khác nhau và vỏ não. Trung não là trung tâm quan trọng trong các cử động của mắt, còn cầu não thì chịu trách nhiệm cho sự phối hợp cử động mắt và mặt, cảm giác của mặt, nghe và thăng bằng. Hành tủy kiểm soát nhịp thở, huyết áp, nhịp tim và nuốt. Nếu không có các chức năng chủ chốt này con người không thể tồn tại được.

• Tiểu não:

Nằm phía sau của não bộ phía dưới thùy chẩm. Nó được ngăn cách với đại não bởi lều tiểu não (nếp gấp của màng cứng). Tiểu não phối hợp các động tác và tạo nhịp điệu cử động, giúp ta duy trì tư thế, cảm giác cân bằng hoặc thăng bằng.

2. CÁC VÙNG CHỨC NĂNG CƠ BẢN

• Thùy trán: lớn nhất trong các thùy và chịu trách nhiệm cho chức năng vận động tự ý lời nói, trí tuệ, hành vi. Vỏ não trán trước đóng vai trò quan trọng về trí nhớ, trí thông minh, sự tập trung, tính khí và cá tính.
• Thủy chẩm: cho phép con người tiếp nhận và xử lý thông tin thị giác. Nó ảnh hưởng đến quá trình cảm thụ màu sắc và hình dạng. Thùy chẩm bên phải diễn giải tín hiệu từ thị trường bên trái, trong khi thùy chẩm bên trái làm chức năng tương tự cho thị trường bên phải.
• Thùy đỉnh: phân tích đồng thời các tín hiệu nhận được từ các khu vực khác nhau của não như thính giác, thị giác, vận động, cảm giác và trí nhớ. Dựa vào trí nhớ và các thông tin nhận được để đưa ra ý nghĩa cho các thông tin sự việc.
• Thùy thái dương: Thùy này nằm ở vị trí ngang tai của mỗi bên não bộ, và có thể được chia thành 2 phần. Một phần nằm ở phía dưới và phần kia nằm ở phía trên mỗi bán cầu. Một phần ở bên phải là tham gia vào bộ nhớ thị giác và giúp con người nhận biết sự vật và khuôn mặt người. Một phần ở bên trái tham gia vào bộ nhớ ngôn ngữ, giúp con người ghi nhớ và hiểu ngôn ngữ. Phần phía sau của thái dương cho phép con người phân tích cảm xúc và phản ứng của người khác.
• Ngoài ra não bộ còn có các bộ phận:

– Vùng hạ đồi là một cấu trúc nhỏ có chứa các liên kết thần kinh gửi tín hiệu đến tuyến yên. Vùng này xử lý thông tin đến từ hệ thống thần kinh tự động, có vai trò trong việc kiểm soát chức năng ăn, ngủ, tình dục, điều hòa thân nhiệt, cảm xúc, sự tiết các nội tiết tố và vận động.

– Tuyến yên là tuyến nhỏ dính vào đáy não (phía sau mũi) nằm trong một hố gọi là hố yên. Nó kiểm soát sự tiết nội tiết tố.

– Hệ viền liên quan đến cảm xúc.Vùng hạ đồi nằm trong hệ thống này cùng với một phần của đồi thị, hạnh nhân và vùng hải mã.

– Tuyến tùng nó có vai trò nào đó trong sự trưởng thành sinh dục, tuy nhiên có nhiều giả thiết cho rằng nó là một con mắt bị thoái hóa. Đến giờ các nhà khoa học vẫn chưa biết chính xác chức năng của tuyến tùng này.

– Hố sau là một khoang ở phần sau của hộp sọ, chứa tiểu não, thân não và dây thần kinh sọ não số 5-12.

– Đồi thị đóng vai trò như một trạm chuyển ttieespcho tất cả các thông tin đến và đi khỏi vỏ não. Có vai trò trong cảm giác đau, sự chú ý và tỉnh táo. Nó gồm: hạ đồi, trên đồi, đồi thị bụng và đồi thị lưng.

Xem thêm : Top 10 thuốc bổ não tốt nhất của Mỹ